Παρασκευή 30 Μαΐου 2008

"Μακεδόνες", "μακεδονάρχες" και "μακεδονομάχοι" ...

Ο "Μακεδόνας" Αριστοτέλης γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής που τα ίδρυσαν (γύρω στα 655 π.Χ.) άποικοι από την Άνδρο! Την πόλη κατέστρεψε ο Φίλιππος Β' το 348 π.Χ. αλλά την ανοικοδόμησε ο Αλέξανδρος για χάρη του δασκάλου του ...
Ο "μακεδονάρχης" Ψωμιάδης είναι, ως γνωστόν, Πόντιος ...
Ο "μακεδονομάχος" Άνθιμος κατάγεται απ' τον Πύργο Ηλείας ...

Παρασκευή 23 Μαΐου 2008

To "Συμπόσιο" του Πλάτωνα (περί Έρωτος) Α'

Συμπόσιο σημαίνει δείπνο. Ο Αγάθωνας, θέλοντας να γιορτάσει τη νίκη του σε έναν τραγικό αγώνα προσκαλεί στο σπίτι του μια ομάδα φίλων κι αρχίζουν τη συζήτηση με θέμα τον έρωτα.
Πρώτος μιλάει ο Φαίδρος. Κατά τη γνώμη του ο έρωτας ειν’ ο ωραιότερους απ’ όλους τους Θεούς. Όποιος αγαπά είναι ευτυχέστερος απ’ όποιον αγαπιέται αφού μόνο αυτός διακατέχεται από τον Θεό.
Το λόγο στη συνέχεια παίρνει ο Παυσανίας:
«… Υπάρχουν δύο έρωτες: ο «ουράνιος», της Ουρανίας Αφροδίτης και ο «χυδαίος» της Πανδήμου Αφροδίτης. Οι άνθρωποι, κατά κανόνα, ασχολούνται με τον δεύτερο: κυνηγούν τις γυναίκες, ποθούν τα κορμιά τους πιο πολύ απ’ τις ψυχές τους … Αντίθετα, ο αληθινός εραστής, ο ουράνιος, προτιμά τους άντρες γιατί θαυμάζει την ισχυρότερη φύση τους και τη ζωηρότερη ευφυΐα τους!»

Σάββατο 17 Μαΐου 2008

Πόσο απέχει η πόλη σας από τη θάλασσα;

Ο Πλάτωνας δεν συμπαθούσε καθόλου το εμπόριο και τα μεγάλα λιμάνια! Οι περιοχές που είναι γεμάτες με εμπόρους και μικροπωλητές, έλεγε, δημιουργούν άσχημες συνήθειες στις ψυχές των ανθρώπων.
Ενώ ο γεωργός παράγει ίσα-ίσα όσα έχει ανάγκη ή, το πολύ, όσα χρειάζεται για να κάνει ανταλλαγή προϊόντων, ο έμπορος άλλο δεν κάνει παρά να αρπάζει χρήματα. Αυτό κάνει τους πολίτες δύσπιστους κι εχθρικούς μεταξύ τους και με τον υπόλοιπο κόσμο!
Τα προϊόντα της γης, επειδή είναι αναλώσιμα, αντίκεινται στη συσσώρευση ενώ το χρήμα προσφέρεται για διατήρηση και προξενεί αίσθηση ανικανοποίητου και δυστυχίας…
Ο Πλάτωνας φτάνει, μάλιστα, στο σημείο να προσδιορίσει την ιδανική απόσταση μιας πόλης από τη θάλασσα στα δεκατέσσερα χιλιόμετρα και εξακόσια μέτρα!
Πώς κατέληξε σ’ αυτό το συμπέρασμα … κανείς δεν κατάλαβε!

Τετάρτη 14 Μαΐου 2008

Περί Αγαθού (συνοπτικά)

O Σωκράτης δίδασκε πως οι άνθρωποι πράττουν το κακό από άγνοια του Αγαθού! Συνεπώς, σκοπός της ζωής τους είναι να γνωρίσουν το Αγαθό.
Οι κυνικοί ταύτιζαν το Αγαθό με την ατομική ελευθερία. Για να μην εξαρτώνται υπερβολικά απ' τον εξωτερικό κόσμο, μείωναν στο ελάχιστο τις βασικές τους ανάγκες.
Οι Κυρηναίοι ταύτιζαν το Αγαθό με την ηδονή και το Κακό με τον πόνο! "Να αρπάζεις την ηδονή" έλεγε ο Αρίστιππος "προσέχοντας όμως να μην γίνεις δούλος της"!
Οι Μεγαρείς είχαν μια πιο αφηρημένη εικόνα του Αγαθού. Αγαθό είναι μόνο ένα έστω κι αν έχει πολλά ονόματα: σωφροσύνη, θεός, νους, σύνεση κλπ

Τρίτη 6 Μαΐου 2008

"Είναι" και "φαίνεσθαι" ...

Ο Ευκλείδης ο Μεγαρέας (καμιά σχέση με τον μαθηματικό) έλεγε:
«Όταν παλεύουμε για έναν σκοπό πρέπει να προσέχουμε ώστε αντικείμενο των επιθυμιών μας να είναι το είναι κι όχι το φαίνεσθαι».
Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: αν κάποιος θέλει να κυβερνήσει ένα κράτος γιατί νιώθει την ανάγκη να βελτιώσει τη ζωή των συμπολιτών του, πλησιάζει το «είναι» της δουλειάς τού κυβερνήτη!
Αν όμως κίνητρό του είναι το γόητρο, το προσωπικό κέρδος και οι τιμές τις εξουσίας, τότε πάει να πει πως τον έλκυσε το «φαίνεσθαι» του ρόλου!
Στην τελευταία περίπτωση, κατά τον Ευκλείδη, δεν έχει καμία ελπίδα να φτάσει στο Αγαθό!

Σάββατο 3 Μαΐου 2008

Ηγησίας ο πεισιθάνατος!

Ο Ηγησίας ήταν απ' τους ριζοσπαστικότερους εκπροσώπους της Κυρηναϊκής σχολής.
"Από τη στιγμή που είναι αδύνατον να πετύχεις μια σταθερή κατάσταση ηδονής" έλεγε, "και η ζωή με τις συγκινήσεις της μάς εξασφαλίζει ουσιαστικά πόνο, καλύτερα να πεθαίνει κανείς"!
Σταματούσε τους περαστικούς στο δρόμο και προσπαθούσε να τους πείσει ν' αυτοκτονήσουν:
"Άκουσέ με αδελφέ. Ξέρεις σίγουρα πως θα πεθάνεις, αυτό όμως που δεν ξέρεις είναι τι είδους θάνατος σε περιμένει. Ίσως η μοίρα σου επιφυλάσσει βίαιο και οδυνηρό θάνατο, ή, πάλι, αργή και βασανιστική αρρώστια. Άκουσε τη συμβουλή ενός σοφού: Αυτοκτόνησε! Μια στιγμή μόνο και ξενοιάζεις..."!
Για τις απόψεις του αυτές τον αποκαλούσαν "πεισιθάνατο", δηλαδή αυτός που πείθει τους ανθρώπους να πεθάνουν!
Βεβαία ο ίδιος ποτέ δεν αποπειράθηκε ν' αυτοκτονήσει ...